Суманак яке аз ғизоҳои анъанавии тоҷикон ва дигар халқҳои Осиёи Марказӣ мебошад, ки асосан дар рӯзҳои ҷашни Наврӯз пухта мешавад. Ин ғизо на танҳо рамзи Наврӯз ва эҳёи табиат аст, балки инчунин манфиатҳои зиёди ғизоӣ ва шифобахш дорад. Таҳлили илмӣ ва таҷрибаҳои мардумӣ нишон медиҳанд, ки суманак метавонад барои беҳтар намудани саломатӣ ва пурқувват намудани организм мусоидат кунад.

Таркиби ғизоӣ ва моддаҳои фоиданоки суманак

Суманак аз гандуми сабзонидашуда ва орд омода карда мешавад. Сабзиши гандум ба афзоиши моддаҳои ғизоӣ ва антиоксидантҳо мусоидат мекунад. Дар таркиби суманак ин моддаҳо мавҷуданд:

· Витаминҳо: Витаминҳои гурӯҳи B (B1, B2, B3, B6), витамин E ва C, ки барои саломатии асаб, пӯст ва системаи масуният муҳим мебошанд.

· Микроэлементҳо: Оҳан, магний, руҳ, калсий, фосфор ва калий, ки ба қувваи мушакҳо, саломатии устухонҳо ва кори дил таъсири мусбат мерасонанд.

· Антиоксидантҳо: Қисми зиёди антиоксидантҳо дар таркиби сабзаи гандум ёфт мешаванд, ки дар пешгирии пиршавии бармаҳал ва муҳофизати ҳуҷайраҳо кӯмак мекунанд.

· Клетчатка (нахи ғизоӣ): Суманак манбаи хуби нахҳо мебошад, ки барои беҳтар шудани ҳозима ва фаъолияти меъдаю рӯдаҳо мусоидат мекунад.

· Кислотаҳои аминокислота: Муҳим барои рушди ҳуҷайраҳо ва барқарорсозии бофтаҳои бадан.

   Хусусиятҳои шифобахши суманак

1. Тозакунандаи организм аз токсинҳо

o Сабзаи гандум дар таркиби суманак ба хориҷ кардани моддаҳои зараровар аз организм мусоидат мекунад.

o Истемоли мунтазами он метавонад ба беҳтар шудани кори ҷигар ва гурдаҳо кӯмак расонад.

2. Пурқувваткунандаи системаи масуният

o Бо сабаби доро будан ба витаминҳо ва микроэлементҳо, суманак масунияти организмро тақвият медиҳад.

o Хусусан дар мавсими сармо ва бемориҳои сироятӣ истеъмоли он метавонад барои пешгирии зуком ва дигар бемориҳо муфид бошад.

3. Муфид барои системаи дилу рагҳо

o Калий ва магний дар суманак ба беҳтар шудани кори дил ва мустаҳкам намудани деворҳои рагҳо кӯмак мекунад.

o Ҳамчунин, антиоксидантҳои табиии он сатҳи холестеринро паст карда, хатари бемориҳои дилу рагҳоро коҳиш медиҳанд.

4. Энергия ва қувваи зиёд медиҳад

o Суманак дорои карбогидратҳои мураккаб мебошад, ки энергияи устуворро таъмин мекунанд.

o Он махсусан барои кӯдакон, варзишгарон ва одамони фаъол ҳамчун манбаи қувваи табиӣ тавсия дода мешавад.

5. Муфид барои пӯст ва мӯй

o Витаминҳои гурӯҳи B ва E ба саломатии пӯст ва мӯй таъсири мусбат мерасонанд.

o Беҳтар намудани гардиши хун ва раванди таҷдиди ҳуҷайраҳо ба пӯсти солим ва мӯи зебо мусоидат мекунад.

6. Беҳтаркунандаи ҳозима

o Аз сабаби доро будан ба нахи зиёд, суманак кори рӯдаҳоро фаъол мекунад ва қабзиятро пешгирӣ мекунад.

o Инчунин, барои пешгирии илтиҳобҳои меъда ва рӯдаҳо муфид аст.

   Хулоса

Суманак на танҳо як ғизои лазиз ва анъанавӣ, балки инчунин манбаи муҳими моддаҳои ғизоӣ ва шифобахш мебошад. Ин хӯрок метавонад ба беҳтар шудани саломатӣ, нерӯи ҷисмонӣ ва равонӣ мусоидат намояд. Истеъмоли мунтазами он барои тақвияти масуният, беҳтар намудани кори дилу рагҳо ва саломатии умумии бадан тавсия дода мешавад.

Тавсияҳо барои истеъмоли дуруст

· Суманакро метавон дар саҳарона ё хӯроки нисфирӯзӣ истеъмол кард, то ки организм энергия гирад.

· Барои одамоне, ки гирифтори диабети қанд ё бемориҳои хун ҳастанд, бо машварати табиб истеъмоли он тавсия дода мешавад.

· Агар шумо ҳассосияти ғизоӣ доред, миқдори кам истеъмол намуда, таъсири онро ба баданатон мушоҳида кунед.

Наврузкулова Ш. Ф.-ассистенти кафедраи бемориҳои кӯдаконаи №1 ба номи профессор Аминов Ҳ.Ҷ.