Истиқлолияти энергетикӣ


Истиқлолияти энергетикӣ

Истиқлолу соҳибихтиёрӣ ҷавҳари рушду тараққиёт, пешрафту шукуфоӣ, ҳаёти осудаву арзанда ва ҳифзу муаррифии арзишҳои волои ҳар як давлату миллат ба ҳисоб меравад. Миллати куҳантамаддуни тоҷик баъди ба даст овардани Истиқлоли давлатӣ таҳти роҳбарии Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ-Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон созандагию бунёдкориро мароми хеш қарор дода, зина ба зина бо меҳнату заҳмати софдилона ба зиндагии шоиста ноил мегардад. Истиқлоли давлатӣ тоҷиконро дар арсаи олам ҳамчун миллати бунёдкору бонангу ор ва Тоҷикистонро ҳамчун кишвари фаъолу пешоҳанг дар ҳалли мушкилоти глобалӣ муаррифӣ намуда, ҷомеаи ҷаҳон ташаббусҳои созандаи мамлакати моро қобили пуштибонӣ ва пайравӣ қарор доданд.  

Дар ин давра таъмини зиндагии шоистаи мардум, суботу амният, рушди иқтисоди миллӣ ва муаррифии шоистаи мамлакат дар арсаи олам аз мақсаду вазифаҳои асосии Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон қарор гирифтааст. Бо мақсади комёб гардидан ба ин нияту нақшаҳои нек, расидан ба Истиқлолияти энергетикӣ, раҳоӣ аз бунбасти коммуникатсионӣ, таъмини амнияти озуқаворӣ ва саноатикунонии мамлакат ҳадафҳои стратегии халқу давлати Тоҷикистон муайян гардид. Давоми солҳои соҳибистиқлолӣ бо татбиқи пайгиронаи ҳадафҳои стратегӣ Ҷумҳурии Тоҷикистон ба марҳилаи нави рушду тараққиёт ворид гашт. Истиқлолияти энергетикӣ аз ҳадафҳои стратегӣ ва нишондоди аслӣ барои пешрафти иқтисодиёт маҳсуб меёбад. Дар солҳои соҳибистиқлолӣ Ҷумҳурии Тоҷикистон ба бунёди низоми ягона ва ба кор андохтани иқтидорҳои бузурги энергетикӣ ноил гардид. Бо талошу заҳматҳои хастонапазири Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон имрӯз хонадони ҳар фарди тоҷик пурнуру муҷаллост. Агар дар солҳои аввали Истиқлоли давлатӣ дар мамлакат ҳамагӣ 25 неругоҳҳои хурду бузурги барқи обӣ бо иқтидори 4 ҳазору 404,35 МВт фаъолият мекарданд, имрӯз шумораи чунин манбаҳои истеҳсоли барқи аз лиҳози экологӣ тоза ба бештар 306 адад расидааст, ки иқтидори умумии онҳо 6 ҳазору 120,59 МВт-ро ташкил медиҳанд. Бо ба кор андохтани иқтидорҳои нави соҳа Тоҷикистон на танҳо пурра ба исиқлолияти энергетикӣ ноил мегардад, балки ба як кишвари содиркунандаи энергияи арзон табдил меёбад. Бо мақсади таҳкими истиқлолияти энергетикӣ бо ҳидояту роҳнамоиҳои Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ-Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон истеҳсоли энергияи барқ дар кишвар сол то сол зиёд мегардад. Агар дар соли 2000-ум 14 миллиарду 110 миллион киловатт соат нерӯи барқ истеҳсол шуда бошад, соли 2018 дар мамлакат 19 миллиарду 535 миллион киловатт соат неруи барқ истеҳсол гардид, ки нисбат ба соли 2000-ум 5 миллиарду 425 миллион киловат соат зиёд мебошад.

Дар даҳ соли охир иқтидорҳои истеҳсолии низоми энергетикии кишвар дар ҳаҷми бештар аз 1520 мегаватт зиёд карда шуд ва беш аз 1300 километр хатҳои интиқоли барқи баландшиддат сохта, ба истифода дода шуданд. Ғайр аз ин имрӯзҳо дар мамлакат бунёди даҳҳо неругоҳҳо, зеристгоҳҳои барқӣ ва таҷдиду барқарорсозии дигар иншооти соҳа бо маром идома дорад. Ҳоло Тоҷикистон, тибқи арзёбии созмонҳои байналмилалӣ доир ба истеҳсоли нерӯи барқи аз лиҳози экологӣ тоза дар ҷаҳон ҷойи шашумро ишғол мекунад. Кишвари мо имконият дорад, ки баъди пурра ба кор андохтани иқтидорҳои нав, аз ҷумла нерӯгоҳи барқи обии “Роғун” аз лиҳози фоизи истеҳсоли нерӯи барқ аз манбаъҳои таҷдидшаванда дар ҷаҳон ба ҷойи дуюм ё сеюм барояд, ки ин нақши созандаи Тоҷикистон дар ҳалли яке аз мушкилоти глобалӣ – кам кардани партовҳои гази карбон ба ҳавои атмосфера ва коҳиш додани оқибатҳои манфии гармшавии иқлим хоҳад буд. Ба кор андохтани агрегати якуми нерӯгоҳи барқи обии “Роғун”, яъне, иншооти тақдирсози аср ибтидои гардиши куллӣ дар таърихи Тоҷикистони соҳибистиқлол ва қадами бузургу устувор дар самти таҳкими истиқлолияти энергетикӣ ба ҳисоб меравад.

 

Валиев Давлатёр

рӯзноманигор


03.09.2022 847

C:\inetpub\tajmedun\bitrix\modules\main\classes\mysql\main.php